USG główki u noworodków – kiedy warto wykonać i na co zwrócić uwagę

USG główki u noworodków warto wykonać, gdy dziecko jest wcześniakiem, występują niepokojące objawy neurologiczne (np. drgawki), podejrzewa się wady wrodzone, doszło do urazu okołoporodowego lub gdy ciąża przebiegała z czynnikami ryzyka (m.in. cukrzyca u matki). Badanie jest przezciemiączkowe, bezbolesne, nieinwazyjne i możliwe do wykonania do około 18. miesiąca życia, dopóki ciemiączko pozostaje otwarte. Pozwala ocenić struktury mózgu i wcześnie wykryć ewentualne nieprawidłowości.

Przeczytaj również: Jak włączyć awokado do diety, jeśli nie lubisz jego smaku?

Na czym polega USG główki u noworodka (przezciemiączkowe)?

USG przezciemiączkowe wykorzystuje fale ultradźwiękowe do obrazowania mózgu przez naturalne okno akustyczne, jakim jest ciemiączko. Dzięki temu można ocenić komory mózgu, struktury śródmózgowia, obecność krwawień, torbieli, zmian pourazowych lub cechy wodogłowia. Badanie wykonuje się w pozycji leżącej, zwykle na rękach opiekuna, z użyciem żelu ułatwiającego kontakt głowicy z skórą.

Przeczytaj również: Jak przebiega proces wykonania protezy zębowej w gabinecie stomatologicznym?

Badanie trwa krótko, jest bezbolesne i nie wymaga specjalnych przygotowań. Dla komfortu dziecka można zaplanować karmienie tuż przed wizytą lub zabrać smoczek i ulubioną pieluszkę, aby ograniczyć niepokój.

Przeczytaj również: Znaczenie badań USG w diagnostyce medycznej

Kiedy warto wykonać USG główki u noworodka?

Najczęściej wskazaniem jest wcześniactwo oraz objawy lub czynniki zwiększające ryzyko zaburzeń ośrodkowego układu nerwowego. Poniżej zebrano kluczowe sytuacje, w których badanie bywa rozważane:

• Wcześniactwo – wyższe ryzyko krwawień dokomorowych i leukomalacji.
• Objawy neurologiczne – drgawki, wiotkość lub nadmierne napięcie mięśniowe, asymetria odruchów, nieprawidłowy obwód głowy, zaburzenia reaktywności.
• Urazy okołoporodowe – trudny poród, użycie narzędzi położniczych, podejrzenie niedotlenienia.
• Podejrzenie wad wrodzonych – stwierdzone w badaniach prenatalnych lub po urodzeniu.
• Czynniki ciążowe – np. cukrzyca u matki, infekcje w ciąży, konflikt serologiczny.
• Zaburzenia wzrastania – cechy dystrofii płodu lub opóźnionego rozwoju wewnątrzmacicznego.

USG główki można wykonywać do momentu zarośnięcia ciemiączka – zazwyczaj do około 18. miesiąca życia. O czasie i częstotliwości decyduje specjalista, biorąc pod uwagę stan dziecka i wynik dotychczasowych badań.

Co wykrywa USG przezciemiączkowe i jak interpretować wynik?

Celem jest ocena mózgu, w tym wielkości i symetrii komór, echogeniczności istoty białej i szarej, obecności płynu, krwawień lub zmian torbielowatych. W badaniu można uwidocznić m.in.: poszerzenie układu komorowego, krwawienia dokomorowe, cechy wodogłowia, malformacje, torbiele okołokomorowe, oraz niektóre następstwa urazu okołoporodowego.

Wynik opisuje lekarz wykonujący badanie. Nieprawidłowości wymagają dalszej diagnostyki lub monitorowania, czasem w odstępach kilku tygodni. Pojedyncze, niewielkie odchylenia mogą nie mieć znaczenia klinicznego – decyzje dotyczą zawsze obrazu klinicznego dziecka.

Jak przygotować noworodka do USG główki i jak przebiega badanie?

Badanie nie wymaga specjalnych przygotowań. W praktyce warto:

• Karmić niemowlę zgodnie z rytmem – spokojne dziecko łatwiej utrzymać w pozycji.
• Zabrać zapasową pieluszkę, kocyk i coś do ukojenia (smoczek, przytulanka).

Podczas badania opiekun może trzymać dziecko. Na ciemiączko nakłada się żel, a następnie przykłada głowicę USG. Lekarz ocenia przekroje w kilku płaszczyznach, zapisuje obrazy i sporządza opis. Po zakończeniu żel łatwo się ściera, a maluch może wrócić do zwykłej aktywności.

Na co zwrócić uwagę po badaniu i kiedy pilnie skonsultować wynik?

Po USG dziecko nie wymaga obserwacji specjalnej. Pilnego kontaktu z lekarzem wymagają jednak objawy, takie jak: napady drgawkowe, narastająca senność lub apatia, wymioty z towarzyszącą wiotkością, szybkie powiększanie obwodu głowy, utrzymujące się wymiętoszenie ciemiączka lub silna drażliwość bez uchwytnej przyczyny. W przypadku nieprawidłowego opisu dalsze postępowanie – obserwacja, kontrolne USG, lub poszerzenie diagnostyki – ustala prowadzący specjalista.

Najczęstsze pytania opiekunów: krótko i rzeczowo

Czy USG główki jest bezpieczne? Tak, badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne, wykonywane z użyciem ultradźwięków, bez promieniowania jonizującego.

W jakim wieku najlepiej wykonać? Gdy: dziecko urodziło się przedwcześnie, pojawiają się objawy neurologiczne, istnieje podejrzenie wady lub były wskazania położnicze. Technicznie możliwe do około 18. miesiąca życia, zanim zarośnie ciemiączko.

Ile trwa? Zwykle krótko – tyle, ile potrzeba do uzyskania diagnostycznych przekrojów i opisu.

Czy trzeba powtarzać? Zależy od wskazań klinicznych i wyniku – decyzję podejmuje lekarz, czasem zaleca się kontrolę, by monitorować rozwój struktur mózgowych.

Gdzie znaleźć rzetelne informacje i umówić konsultację medyczną?

Jeśli szukasz informacji o organizacji badania w regionie, sprawdź aktualne dane kontaktowe placówki oraz zakres konsultacji neonatologicznych: USG główki noworodka w Żywcu. Strona zawiera szczegóły dotyczące trybu umawiania wizyty i wymagań formalnych.